درمان سریع و خانگی ورم لثه
ورم لثه یکی از مشکلات دهان و دندان است که معمولا ناگهانی به سراغ افراد میآید؛ ممکن است یک روز صبح از خواب بیدار میشوید و هنگام مسواک زدن که لثههایتان متورم، حساس یا حتی دردناک شدهاند. گاهی هم لثهها هنگام مسواک زدن یا غذا خوردن دچار خونریزی میشوند. در چنین شرایطی، اغلب افراد قبل از رفتن به دندانپزشک، به دنبال درمان سریع و خانگی ورم لثه هستند تا درد و التهاب ناشی از این عارضه را کاهش دهند.
ما در این مقاله، همه چیز درباره ورم لثه را مورد بررسی قرار دادهایم. در ادامه این مطلب یک راهنمای جامع درباره این عارضه ارائه شده که علتها، درمانهای خانگی و دارویی، راههای پیشگیری و حتی اینکه آیا ورم لثه میتواند نشانه سرطان باشد یا نه را در آن توضیح دادهایم.
خوابیدن سریع ورم لثه
راهحل خوابیدن سریع ورم لثه، از طریق کاهش التهاب و باکتریها امکانپذیر است. چند روش موثر و فوری برای کاهش ورم لثه عبارتاند از:
- شستوشو با آب نمک گرم:
نصف قاشق چایخوری نمک را به یک لیوان آب ولرم اضافه کنید، به خوبی هم بزنید و روزی دو تا سه بار دهان خود را با این محلول بشویید. محلول آب و نمک نوعی ضدعفونیکننده طبیعی است و به کاهش التهاب کمک میکند.
- کمپرس سرد:
در یک پارچه تمیز یک تکه یخ گذاشته و آن را روی گونه قرار دهید؛ این راهکار بهویژه هنگامی که ورم زیاد است، میتواند در کاهش تورم و درد موثر باشد.
- دهانشویه با جوششیرین:
جوششیرین به دلیل خاصیت قلیایی که دارد، میتواند محیط رشد باکتریها را از بین ببرد. نصف قاشق چایخوری جوششیرین را با یک لیوان آب ترکیب کنید و دهانتان را با آن بشویید.
- ژل آلوئهورا:
آلوئهورا باکتریها را از بین میبرد و به کاهش التهاب کمک میکند. برای استفاده از ژل خالص، مقداری از آن را مستقیما و به آرامی روی لثه ماساژ دهید و پس از چند دقیقه دهان خود را بشویید.
- روغن نارگیل یا روغن کنجد (روش ایل پولینگ):
یک قاشق غذاخوری روغن را حدود 10 تا 15 دقیقه در دهان بچرخانید و سپس تف کنید. این کار مقدار باکتریهای موجود در دهان را کاهش داده و به تسکین ورم لثه کمک میکند.
عفونت لثه چیست و چه ارتباطی با ورم لثه دارد؟
برای اینکه بتوان از ورم لثه جلوگیری کرد، بهتر است درباره اینکه عفونت لثه چیست بیشتر بدانیم؛ گاهی اوقات ورم لثه تنها یک التهاب ساده نیست و ممکن است نشانهای از عفونت لثه باشد. هنگامی که باکتریها در زیر خط لثه جمع میشوند،بافتهای نگهدارنده دندان شروع به تخریب شدن میکنند؛ در چنین شرایطی است که عفونت لثه یا پریودنتیت زمانی رخ میدهد. عفونت لثه در مراحل اولیه، خود را با ورم و قرمزی لثه نشان میدهد. در صورتی که این عارضه درمان نشود، میتواند عوارض دیگری مانند لقی دندان یا حتی از دست دادن آن را به همراه آورد.
علل متفاوت ورم لثه
ورم لثه علل متنوعی دارد و میتوانند ترکیبی از عوامل درگیر باشند. از مهمترین علتهای ورم لثه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهداشت ضعیف دهان و دندان: شایعترین علت ورم لثه، تجمع پلاک باکتریایی روی دندانهاست. عدم استفاده منظم از مسواک و نخ دندان، میتواند سبب سفت شدن پلاک و تحریک التهاب لثه شود.
- تغییرات هورمونی: در ایام قاعدگی، بارداری یا یائسگی، تغییرات هورمونی میتوانند سبب حساسیت بیشتر لثهها شوند.
- داروها: مصرف برخی داروها مانند داروهای فشار خون یا ضد تشنج، سبب بروز التهاب یا رشد بیش از حد بافت لثه میشوند.
- کمبود ویتامین C و B12: مصرف این ویتامینها برای سلامت بافت لثه ضروری است. کمبود این ویتامینها در بدن میتواند سبب خونریزی و تورم لثه شود.
- سیگار کشیدن: سیگار جریان خون لثه را کاهش داده و موجب بروز التهاب مزمن خواهد شد.
- استرس و تغذیه نامناسب: قرار گرفتن در معرض این عوامل با تضعیف سیستم ایمنی، بدن را در برابر التهاب آسیبپذیرتر میکنند.
روشهای درمان ورم لثه
گاهی لازم است برای درمان لثه علاوه بر درمانهای خانگی، از درمانهای تخصصیتر هم استفاده شود. در ادامه این قسمت به بررسی چند روش مهم پرداختهایم:
- جرمگیری و تمیز کردن تخصصی دندانها: اولین گام برای درمان حرفهای ورم لثه، حذف پلاک و جرمی است که روی دندان و زیر خط لثه تجمع کرده است. این کا را دندانپزشک با ابزار مخصوص انجام میدهد.
- درمان با آنتیبیوتیک: در مواردی که عفونت لثه پیشرفت میکند، پزشک معمولا آنتیبیوتیک خوراکی یا موضعی تجویز کرده تا باکتریها را کنترل کند.
- لیزر درمانی: در برخی از کلینیکهای پیشرفته و مجهز برای حذف باکتریها و تحریک ترمیم بافت لثه از لیزر استفاده میشود.
- جراحی لثه: در شرایطی که التهاب به مرحله بسیار حادی میرسد، ممکن است برای برداشتن بافت آسیبدیده یا تمیز کردن عمیق ریشهها به جراحی کوچک نیاز باشد.
علت ورم لثه پشت دندان جلو چیست؟
تجمع پلاک و مواد غذایی، معمولا مهمترین علت ورم لثه پشت دندان جلو هستند. از آنجایی که این قسمت از دهان معمولا کمتر تمیز میشود، بیشتر مستعد این است که به التهاب دچار شود. البته گاهی هم ممکن است عامل ورم پشت لثه در این ناحیه، برخورد یک ضربه مکانیکی مانند از مسواک زدن شدید یا استفاده از نخ دندان زبر باشد.
درمان عفونت لثه در خانه
بسیاری از افراد ترجیح میدهند پیش از مراجعه به پزشک و در مراحل اولیه درمان عفونت لثه در خانه را امتحان کنند. استفاده از درمانهای خانگی برای کنترل عفونت لثه در مراحل خفیف، بسیار رایج است. برخی از این روشها مشابه درمان ورم لثه هستند که از جمله آنها میتوان به استفاده از آب نمک، آلوئهورا و روغن نارگیل اشاره کرد. با این وجود در صورتی که عواملی مانند درد شدید، بوی بد دهان یا چرک مشاهده کردید، مراجعه به دندانپزشک الزامی است.
پیشگیری از ورم لثه یا کاهش شدت آن
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با رعایت برخی نکات و انجام چند عادت ساده میتوان احتمال بروز ورم لثه را به حداقل رساند:
- حداقل دوبار در طول روز دهان و دندان را مسواک دارای برس نرم، مسواک بزنید.
- برای حذف پلاک بین دندانها، روزانه از نخ دندان استفاده کنید.
- از دهانشویههای آنتیباکتریال مخصوص استفاده کنید.
- تغذیه سالم و مصرف ویتامین C، D و B12 را در دستور کار خود قرار دهید.
- از استعمال سیگار بپرهیزید.
- حداقل دو بار در سال برای چکاب دهان و دندان به دندانپزشک مراجعه کنید.
آیا ورم لثه نشانه سرطان است؟
در اغلب موارد، ورم لثه نشانهای از سرطان نیست. اما در صورتی که با علائمی مانند تورم طولانیمدت، بدون درد و همراه با زخمهای غیرعادی، لکههای سفید یا قرمز یا رشد غیرمعمول بافت مواجه شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید. با وجود اینکه
سرطان دهان، جزو بیماریهای نادر است، اما تشخیص زودهنگام آن بسیار حائز اهمیت میباشد.
برای ورم لثه چه قرصی بخوریم؟
گاهی ممکن است ورم لثه ناشی از عفونت یا التهاب شدید باشد؛ در چنین شرایطی دندانپزشک معمولا داروهای زیر را تجویز کند:
- آنتیبیوتیکهایی مانند آموکسیسیلین یا مترونیدازول برای کنترل باکتریهای عامل التهاب.
- دهانشویه ژل کلرهگزیدین به منظور کاهش باکتریها در دهان.
- استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب.
نکته: از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک به طور جدی بپرهیزید و تنها در صورت تجویز دندانپزشک از آنها استفاده کنید.
جمعبندی
ورم لثه، که به عنوان التهاب لثه نیز شناخته میشود، معمولا ناشی از تجمع باکتریها و پلاک دندانی است. این وضعیت میتواند منجر به علائمی چون قرمزی، خونریزی و حساسیت لثهها شود. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، بارداری و برخی عفونتها از جمله عوامل موثر در بروز ورم لثه هستند. درمانهای خانگی مانند شستوشوی دهان با آب نمک، استفاده از روغن نارگیل و ژل آلوئهورا میتوانند به کاهش علائم کمک کنند، اما در موارد شدید، مراجعه به دندانپزشک ضروری است. پیشگیری از ورم لثه با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک امکانپذیر است.
سوالات متداول
آیا ورم لثه خودبهخود خوب میشود؟
در موارد خفیف، بله. اما اگر علت اصلی برطرف نشود مثل پلاک یا عفونت، دوباره برمیگردد.
چند روز طول میکشد تا ورم لثه بخوابد؟
با مراقبت مناسب، معمولاً بین 3 تا 7 روز کاهش مییابد.
آیا دهانشویه برای ورم لثه مفید است؟
بله، دهانشویههای ضد باکتری مثل کلرهگزیدین یا آب نمک بسیار موثر هستند.
ورم لثه در دوران بارداری طبیعی است؟
بله، تغییرات هورمونی ممکن است باعث حساسیت لثه شود. رعایت بهداشت دهان در این دوران اهمیت زیادی دارد.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
اگر ورم بیش از یک هفته طول کشید، درد یا خونریزی شدید داشتید، یا بوی بد دهان بهصورت مداوم وجود داشت.
